Popsute prawo

Ochrona środowiska naturalnego nakazuje, aby wszystkie zamierzenia inwestycyjne oceniane były pod kątem ich przyszłego oddziaływania na środowisko, w którym żyjemy. Od 2001 r. budowa SBTK zaliczana była do inwestycji znacząco oddziałujących na środowisko, dla których projekt musiał zawierać wspomniany raport oddziaływania. W roku 2007 zmieniono kryteria tak, że operatorzy wykazują we wniosku, iż nie podlegają obowiązkowi raportu, a po uzyskaniu zgody zmieniają parametry anteny na wyższe, co pokazał Raport Najwyższej Izby Kontroli w roku 2015. Urząd jest bezsilny. Szczegółowy opis przeprowadzanych zmian prawnych znajduje się w Programie na stronach 32–60. Tekst zawiera także opis procedury budowlanej, która również nie chroni interesów mieszkańców. W ten sposób najbliżsi sąsiedzi inwestycji zostali wyeliminowani z postępowania administracyjnego.

Działania samorządu

Rada Miasta Krakowa, z inicjatywy mieszkańców, apelowała w swoich rezolucjach w latach 2012, 2014 i 2015 do Prezesa Rady Ministrów, Ministra Zdrowia, Ministra Cyfryzacji, Ministra Rozwoju, Ministra Środowiska, Ministra Infrastruktury i Budownictwa, Parlamentarzystów RP oraz Prezesa UKE o zainicjowanie zmian legislacyjnych, które zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju pozwolą na rozwój najnowszych technologii przy jednoczesnej ochronie naszego zdrowia przed niepożądanymi skutkami nadmiernej ekspozycji na sztuczne pola elektromagnetyczne. Działania te nie przyniosły rezultatu, pomimo że obawy samorządowców potwierdził Raport NIK w 2015 r.

Strona społeczna w Belwederze

Miejscy aktywiści postanowili zwrócić się o pomoc do nowo wybranego prezydenta Polski Andrzeja Dudy. Zostaliśmy przyjęci przez jego Pełnomocnika nadzorującego Biuro Dialogu i Inicjatyw Obywatelskich, a w spotkaniu uczestniczyli pani poseł Barbara Bubula, minister cyfryzacji Anna Streżyńska oraz przedstawiciel operatorów. Mieszkańcy z różnych stron kraju opowiadali o swojej niemocy w egzekwowaniu należnych im praw do ochrony zdrowia oraz własności. Część z nich przedstawiła zaświadczenia lekarskie o nadwrażliwości elektromagnetycznej wystawione przez krajowych czy zagranicznych medyków. Z inicjatywy doradców Prezydenta powołany został roboczy Zespół ds. PEM, który miał przedstawić propozycje zmian legislacyjnych. Po kilku spotkaniach okazało się, że obecne przepisy nie mogą być restrykcyjne dla operatorów, bo oni dostarczają istotnej kwoty do budżetu państwa, opłacając używane przez siebie częstotliwości. Dla poprawności sprawozdawczej należy wspomnieć, że tylko dzięki dyskusjom podczas prac powołanego zespołu anteny SBTK wybudowane na Światowe Dni Młodzieży musiały zostać rozebrane. 

Nasze zdrowie

W lipcu 2018 r., naukowcy ze Szwajcarskiego Instytutu Zdrowia Publicznego (Swiss TPH) jako pierwsi na świecie wykazali, że istnieje związek pomiędzy czasem ekspozycji na pole elektromagnetyczne z telefonii komórkowej a upośledzeniem pamięci u nastolatków. Niepodważalnie udowodnili, że jeśli młodzi ludzie regularnie korzystają ze smartfonów trzymając aparaty tuż przy głowie, to już po roku można zauważyć u nich negatywny wpływ na te obszary mózgu mózgu, które są odpowiedzialne za zapamiętywanie. Od kilku lat naukowcy na świecie wzywają do zaostrzenia norm dopuszczalnej ekspozycji na PEM, wprowadzenia zakazu budowy masztów telefonii komórkowej w pobliżu ludzkich domostw, szkół i szpitali, oraz edukację obywateli w kwestii zabezpieczania się przed wszystkimi źródłami promieniowania elektromagnetycznego. W Programie na stronach 74–99 przedstawiono obszerne podsumowanie wyników badań naukowych dostępnych w Polsce i na świecie o wpływie PEM na zdrowie ludzi. 

Wiedza to podstawa

Ani Prezydent, ani Rada Miasta Krakowa nie mają możliwości optymalizacji budowy SBTK, a nadzór budowlany nie ma skutecznych instrumentów prawnych, aby wstrzymać taką inwestycję nawet, gdy jest to samowola budowlana (bez jakichkolwiek pozwoleń). Kontrole w zakresie parametrów promieniowania elektromagnetycznego wykonywane są na zlecenie budującego instalację, a wyniki po prostu przekazywane do akt Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska i Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Jednocześnie mieszkańcy twierdzą, że pomiary bywają nierzetelne. Celem Programu jest pozyskanie szczegółowych danych o źródłach sztucznych pól elektromagnetycznych i oszacowanie potencjalnego narażenia na tę ekspozycję. Na bazie tych pomiarów miasto określi cele, kierunki działań oraz wyznaczy zadania chroniące nas przed nadmiernym narażeniem na PEM. Poprawimy tym samym jakość naszego życia w Krakowie.

Gdy dorośli postępują mało rozważnie lub źle, to możemy ich napominać, a nawet karać. Za złe postępowanie dzieci również odpowiadają dorośli. Najmniejszym ich przewinieniem jest błąd zaniechania. Dlatego ponownie, przed nowym rokiem szkolnym, pozwalam sobie na zwrócenie uwagi mieszkańców Krakowa na problem rozsądnego korzystania z najnowszych technologii.
DWUTYGODNIK Kraków.pl nr 14 (225) 5.09.2018

W kwietniu ogłosiliśmy dla uczniów krakowskich szkół średnich konkurs literacki „Mój dzień bez smartfona”. Nagrody i wyróżnienia laureatom wręczył osobiście Prezydent Jacek Majchrowski w pierwszy dzień wakacji, podczas Rodzinnego Pikniku bez Smartfona w Parku Jordana. Jeszcze raz gratulujemy wszystkim uczestnikom.
DWUTYGODNIK Kraków.pl nr 13 (203), 30 sierpnia 2017